İzn-i Sefîne İstanbul ve Çanakkale boğazlarından geçecek yabancı gemilere verilen izinlere karşılık alınan resim (harç, vergi). Fâtih Sultan Mehmed Han Anadolu Hisarını tâmir ettirip Rumeli Hisarını yaptırdığı sene (1452) ilk defa sefîne harcı alınmaya başlandı. İstisnâsız bütün yabancı gemilerin muâyenesi ile geçme hakkı alındıktan sonra gitmelerine müsâade ediliyordu. 1650-1669 yıllarında yapılan antlaşmalara göre, izn-i sefînenin miktârı her gemi başına 300 akçe olarak tesbit edildi. Ancak sonraki yıllarda gemilerin buharlı ve yelkenli olmalarına göre farklı ücretler alındı. Geçişlerden o zamanki paraya göre senelik ortalama olarak 2500 altın gelir sağlanıyordu.İzn-i sefîne fermanları ekseriya isim yerleri açık olarak Dîvân-ı Hümâyûn kalemince hazırlanırdı. Alınan paralar ...

Kategori : Genel | Etiket: İzn-i Sefîne

İzmir İlin KimliğiYüzölçümü: 11.973 km2Nüfûsu: 2.694.770İlçeleri: Bornova, Buca, Karşıyaka, Konak, Aliağa, Bayındır, Bergama, Beydağ, Çeşme, Dikili, Foça, Karaburun, Kemalpaşa, Kınık, Kiraz, Menderes, Menemen, Ödemiş, Seferihisar, Selçuk, Tire, Torbalı, Urla.Ege 'nin incisi olan ilimiz. İzmir, Türkiye 'nin nüfus, sanâyi, ticâret, turizm ve kültür yönlerinden üçüncü büyük şehridir.Târihî ve tabiî güzellikleri ile de Türkiye 'nin en güzel ve o derece bereketli bir ilidir. 37° 45 ' ve 39° 15 ' kuzey enlemleri ile 26° 15 ' ve 28° 20 ' doğu boylamları arasında yer alır. Balıkesir, Manisa, Aydın ve Ege Denizi ile çevrilidir. İzmir, renkli bir tabiata, zengin bir târihî mîrâsa ve bol ...

Kategori : Genel | Etiket: İzmir

İzmarit (maena Vulgaris) Alm. Laxierfisch (m), Fr. Mendole (f), İng. Cockerel. Familyası: İzmaritgiller (Sparidae) Yaşadığı yerler: Atlas Okyanusu, Hint Okyanusu ve Türk denizlerinin kıyılarında. Özellikleri: Vücûdu yandan basık, 15-20 cm boyunda, üzeri sert pullarla kaplıdır. Ömrü: 7-8 yıl. Çeşitleri: Kara sularımızda tek türdür.Kemikli-balıklar takımından, 15-20 cm boyunda, üzeri sert pullarla kaplı bir balık. Akdeniz, Marmara ve Karadeniz sâhillerinde boldur. Sırtı açık kahverengi ve dalgalı olup, üzerinde muntazam olmayan mavi lekeler bulunur. Yılda iki defa sâhil ile derin sular arasında göç eder. Yumurtalarını dip sulara bırakır. İlkbaharda boğaz yoluyla Karadeniz 'e çıkan izmaritler, Sonbaharda yine Marmaraya dönerler. Eti ince kılçıklı olduğundan pek ...

Kategori : Genel | Etiket: İzmarit (maena Vulgaris)

İzlanda DEVLETİN ADIİzlanda CumhûriyetiBAŞŞEHRİReykjavikNÜFÛSU261.000YÜZÖLÇÜMÜ102.829 km2RESMÎ DİLİİzlandacaDÎNİHıristiyanlıkPARABİRİMİKronAtlas Okyanusunun kuzeyinde volkanik bir ada üzerinde kurulmuş ve çevresindeki birçok küçük adadan meydana gelmiş bir devlet. En yakın komşusu Grönland olup, 300 km uzaktadır. Diğer komşuları Norveç 1000 km, İskoçya 800 km uzaklıktadır.Târihi861 yılında Norveçliler tarafından keşfedilen adaya ilk kez 9 ve 10. yüzyılda Norveç 'ten gelen Vikingler yerleşmişlerdir. Bu toplulukların önderleri birleşerek 930 yılında parlamentonun ilk örneği sayılabilecek Athing 'i meydana getirdiler. İç anlaşmazlıklar sonucu bağımsızlığını kaybeden ada 1262 yılında Norveç 'in egemenliği altına girdi. On dördüncü yüzyılda Norveç 'in Danimarka 'ya bağlanmasıyla, Danimarka 'nın hâkimiyeti altına girdi. Danimarka önceleri adadan ticârî bakımdan faydalanmaktaydı. ...

Kategori : Genel | Etiket: İzlanda

Üzerlik Otu (peganum Harmala) Alm. Syrische Steppenraute (f), Fr. Hermale, harmel (m), İng. Harmal. Familyası: Nazarotugiller (Zygophyllaceae). Türkiye 'de yetiştiği yerler: Orta Anadolu.Mayıs-Ağustos ayları arasında yeşilimsi-beyaz renkli çiçekler açan, 30-50 cm boyunda, çok yıllık otsu bir step bitkisi. Daha çok kumluk ve taşlık yerlerde, mezarlıklarda görülür. Gövdeleri yatık ve otsudur. Yapraklar çok parçalıdır. Çiçekler uzun saplı ve tek tek bulunur. Meyveleri çok tohumlu, toparlak şekilde bir kapsüldür. Tohumları kırmızımsı kahverengidir.Kullanıldığı yerler: Çoğunlukla tohumları kullanılır. Tohumlarında hamin, harmalin, peganın gibi alkaloitler vardır. Kurt düşürücü ve narkotikdir. Halk arasında ekzama, basura karşı ve tütsü olarak kullanılır.

Kategori : Genel | Etiket: Üzerlik Otu (peganum Harmala)

Üzengi Alm. Steigbügel (m), Fr. Etrier (m), İng. Stirrup. Ata ve buna benzer hayvanlara binenlerin eyer üzerindeki oturuşlarını veya duruşlarını sağlamlaştırmak için kullanılan eyerin iki yanında asılı, altı düz mâdenî halka. Orta kulak kemiklerinden biri üzengiye benzediği için buna da üzengi kemiği ismi verilmektedir. Bunun gibi üzengi kelimesi çeşitli yerlerde kullanılarak değişik isim ve mânâlara gelmektedir; " üzengi kası ", " üzengi tabanı ", " üzengi yatağı ", " üzengi taşı ", " üzengi ağası " vs. gibi mânâlarda kullanılması da böyledir.İlk zamanları ata ve diğer hayvanlara binenler eyer bile kullanmazlardı. Eyerin hayvanlar üzerine konulup faydalanılmasından sonra üzengi de kullanılmaya başlandı. ...

Kategori : Genel | Etiket: Üzengi

İzdüşüm Alm. Projektion (f), Fr. Projection (f), İng. Projection. Geometride, nokta, doğru ve düzlemlerin üzerine tatbik edilecek işlemle yeni nokta, doğru veya düzlemler elde etme tekniği.A, B, C ve D, 1 doğrusu üzerindeki ve A ', B ', C ' ve D ', 1 ' doğrusu üzerindeki noktalar olsun. Eğer AA ', BB ', CC ' ve DD ' doğruları 1 ' doğrusuna dik ise, A ', B ', C ' ve D ' noktalar cümlesine, A, B, C ve D noktalar cümlesinin " dik izdüşümü " denir. Eğer AA ', BB ', CC ' ve DD ' doğruları 1 ' ...

Kategori : Genel | Etiket: İzdüşüm

İzcilik Alm. Pfadfinderwesen (n), Pfadfinderorganisation (f), Fr. Scoutisme (m), İng. Scouting. Her cins ve ırktan, çocuk ve gencin farklı gruplarda, toplu olarak gösterdikleri bir eğitim faaliyeti.İzciliğin gâyesi; bütün insanlığa, vatanına, çevresine, âilesine ve kendisine faydalı olacak, ahlâklı, çalışkan, bedenî kâbiliyeti yüksek ve zor şartlara dayanıklı gençler ve çocuklar yetiştirmektir.Sekiz ile yirmi yaş arasında olanların katıldıkları bir faaliyettir. Gençlerin bu faaliyetleri devlet eliyle organize edilir ve yürütülür. Gençler senenin belli zamanlarında, belli yerlerde, bizzat arâziye çıkarak bedenî zihnî ve ahlâkî seviyelerini yükseltmek maksadıyla kamplara katılırlar.Sekiz-on bir, on iki-on beş, on altı-yirmi yaş grupları kendi aralarında tekrar gruplanırlar. Bu gruplara oymak denir. İzcilerin ...

Kategori : Genel | Etiket: İzcilik

İzafiyet Teorisi Alm. Relativitätstheorie (f), Fr. Théorie (f) de la Relativité, İng. Theory of Relativity. Esas olarak zaman ve uzayla meşgul olan ve onlara daha genel bir bakışla, fiziksel olayları açıklayan bir teori. Albert Einstein tarafından ortaya konan bu teori, Kuvantum teorisi gibi yirminci yüzyılda fizikte önemli bir değişiklik meydana getirmiştir.İzafiyet teorisi ile ilgili olarak İslâm dünyâsında ilk olarak araştırma yapan El-Kindî 'dir (801-866). Ona göre zaman, mekan ve hareket birbirinden bağımsız değildir.Hepsi birbirine bağlı izâfî şeylerdir. El-Kindî şöyle der: " Zaman ancak hareketle, cisim hareketle, hareket cisimle vardır. O halde aslâ cisim, hareket ve zamandan biri diğerinden önce değildir. "Batıda ...

Kategori : Genel | Etiket: İzafiyet Teorisi

Yüzük Alm. Ring (m), Fr. Bague (f), anneau (m), İng. Ring. Parmağa takılan halka. Çeşitli mâdenlerden yapılan taşlı ve taşsız olanları vardır. Çok eski târihlerden beri mühür olarak kullanıldığı gibi nişanlanan gençler tarafından da takılmaktadır. Yapılan kazılarda altın, gümüş, bakır ve demirden yüzüklere raslanmaktadır. İsparta ve Romalılarda demir yüzük takmak âdetti. Kadınların ziynet eşyâsı olarak altın ve platinden yüzük takmaları zamânımızda da moda hâlindedir. Tek taş elmas, pırlanta, zümrüt, yakut gibi kıymetlilerin yanında, âdi cam ve tellerine de raslanmaktadır. Yüzüklerin kıymetleri mâden ve taşının değeriyle ölçülür.Peygamberimiz taşı akikten gümüş yüzük takardı. Yüzüğünü mühür olarak kullanırdı. Üzerinde " Muhammedün Resûlullah " yazılıydı. ...

Kategori : Genel | Etiket: Yüzük