Üretan Alm. Urethan (n), Fr. Uréthanne, İng. Urethane. Kimyâda (NH2COOC2H5) formülüyle gösterilen, beyaz, billuri yapıda bir katı madde. Karbamik asidin bir esteridir. Alkalikloroformatın düşük sıcaklıkta amonyakla reaksiyonundan elde edilir. Alkil karbamat da denilen üretanın erime noktası 49-50°C 'dir. Suda ve alkolde çözünür.Üretan, tıp sahasında lösemi ve multipl miyelom (kan kanserleri) tedâvisinde, plastik endüstrisinde poliüretan elde edilmesinde kullanılır. Üretan önce yatıştırıcı ve uyuşturucu olarak tıbba girdi. Fakat insanda etkisi belli olmadığından ve halsizlik yaptığından uzun yıllar kullanılmadı. Hızla bölünen hücrede kromozomları etkileyerek hücre bölünmesini kontrol altına alabilme kâbiliyetiyle bâzı kanserlerin tedâvisinde kullanılır. Mantığa aykırı görünen bir husus ise üretanın bâzı laboratuvar hayvanlarında ...

Kategori : Genel | Etiket: Üretan

Üremi Alm. Ürämie, Harnvergiftung (f), Fr. Urémie (f), İng. Uremia. Çeşitli sebeplerle ortaya çıkan böbrek yetmezliğinin son döneminde meydana gelip, şuur bulanıklığı ve koma içinde ölüme götüren hastalık hâli. Üremi; sinir sistemi, mîde-barsak ve kalp damar sistemleri yönünden çeşitli belirtiler veren, üre birikimi ve asidozla kendini gösteren bir çeşit zehirlenmedir.Böbrek, vücudun asit-baz dengesini bozmak istidadında olan asit veya baz iyonları, hücre dışı sıvının iyon dengesini bozan fazla suyu veya iyonları, protein metabolizmasının son ürünlerini atmakla vazifelidir. Böbrekler bu mühim vazifelerini başarabilmek için çok miktarda kan almak zorundadırlar. Böbreklerin süzme kâbiliyetinin azalmasıyla kanda, azot metabolizmasının son ürünleri artmaktadır. İdrarla atılması gereken azot ...

Kategori : Genel | Etiket: Üremi

Üreme Alm. Geschlechtliche fortplanzung, Fr. Reproduction, İng. Reproduction, procreation. Canlıların kendilerine benzer canlı fertler (yavrular) meydana getirerek neslini devam ettirmesi olayı.Üreme Çeşitleri1. Eşeysiz Üreme: Farklı eşey hücrelerine gerek kalmadan canlı vücûdundan yeni bir yavru meydana gelir.Tek Hücrelilerde:a) Bölünme: Amipte çekirdek ve sitoplazma ikiye bölünerek iki yeni yavru amip meydana gelir. Terlikside enine, öglena vetrikpanasoma gibi kamçılılarda dikine bölünme görülür.b) Tomurcuklanma: Ana canlı vücûdunun herhangi bir yerinde meydana gelen tomurcuk farklılaşarak ana canlıya benzer bir canlı hâsıl eder. Tomurcuk ana birey üzerinde kalarak kolonileri veya ayrılarak yeni bağımsız fertleri meydana getirir. Bira mayasında olduğu gibi.c) Sporlanma: Bâzı canlılar spor adı verilen monoploid ...

Kategori : Genel | Etiket: Üreme

Üre-formaldehit Reçinesi Alm. Urea-formaldehydharz, Fr. Urée-la résine de formaldéhyde, İng. Urea formaldehyde resin. Ürenin piridin veya amonyak gibi zayıf bazlar eşliğinde formaldehitle ısıtılması sonucunda elde edilen polimerlerin ortak adı. Suda çözünebilen ilk yoğunlaşma ürünleri yapıştırıcı ve kaplama malzemelerinin yanı sıra selüloz lifi, pigmentler ve başka maddelerle karıştırılıp kalıpta sıkıştırıldığında sertleşebilen tozların üretiminde de kullanılır. Polimerleşmenin ilerlemesiyle çözünmeyen bir kütleye dönüşür. Reçinenin bu şekli üç boyutlu ağ yapısındadır.

Kategori : Genel | Etiket: Üre-formaldehit Reçinesi

Üre Alm. Harnstoff (m), Urea (f), Fr. Urée (f), İng. Urea. Organik bir bileşik. Formülü H2N-CO-NH2 'dir. Karbonik asidin diamidi olan üre aynı zamanda karbamik asidin de amidi olduğundan " karbamid " adı ile de bilinir.Ürenin ilk defâ 1773 yılında keşfedildiği bilinir. Ancak şüpheden uzak kesin sentezi 1828 'de Wöhler tarafından başarılmıştır. Keşfinden bu yana 50 'den fazla reaksiyonda üre bir ürün olarak elde edilmiştir.Amonyum karbonatın 150-200°C 'ye kadar ısıtılmasından üre elde edilir ki bu teknik bir metoddur. Wöhler sentezi olarak bilinen reaksiyonda ise siyanik aside amonyak katılır ve yanyana amonyum tuzuyla alkali siyanat ihtivâ eden bir çözelti ele geçer. Bunun ...

Kategori : Genel | Etiket: Üre

İran DEVLETİN ADIİran İslâm CumhûriyetiBAŞŞEHRİTahranNÜFÛSU59.570.000YÜZÖLÇÜMÜ1.648.000 km2RESMÎ DİLİFarsçaDÎNİİslâmiyet (Şiî)PARA BİRİMİRiyâlAsya 'nın batısında yer alan bir devlet. Kuzeyinde Sovyetler Birliği ve Hazar Denizi, doğusunda Afganistan ve Pakistan, batısında Türkiye ve Irak, güneyinde Basra ve Umman körfezleri bulunur.TârihiM.Ö. 3000 yıllarından beri İran biliniyordu. Bilinen en eski imparatorluk Elamlıların M.Ö. 1100-600 yıllarında kurdukları imparatorluktur. Elamlıların yerine Medlerin kurmuş oldukları imparatorluğu Persli Keyhüsrev M.Ö. 550 yılında yıkmış ve Anadolu 'nun büyük bir bölümü dâhil olmak üzere egemenliği altına almıştır.İskender komutasındaki Yunanlılar M.Ö. 330 yıllarında bütün İran topraklarını ele geçirdiler. Bundan sonra İran topraklarında Parthların ve Sâsânîlerin egemenliği devâm etmiştir.Sâsânîlerin çöküşü İslâm ordularının İran 'ı ele geçirmeleriyle ...

Kategori : Genel | Etiket: İran

İrâde-i Seniyye Osmanlı Devletinde özel veya resmî bir iş hakkında verilen pâdişah emri. Önceleri sadrâzamların arzları üzerine, yâni telhis ve takrirlerin üst kenarlarına yazılan pâdişah mütâlaalarına hatt-ı hümâyûn denilirdi. 1839 'dan îtibâren ise pâdişâh emirlerine " irâde, irâde-i şâhâne " veya " irâde-i seniyye " denilmeye başlandı.Hatt-ı Hümâyûnda, konu ile ilgili belge, ekleriyle birlikte pâdişâha sunuluyordu. Pâdişah da konu hakkında karârını bizzat kendi el yazısıyla belgenin üst tarafına yazıyordu. İrâdelerde ise arz tezkiresi adı verilen telhisler, pâdişâha değil " serkâtib-i şehriyâri " denilen başkâtibe yazılmaya başlandı. Pâdişahın kendisine okunan arz tezkirelerinde belirtilen konu hakkındaki kararı serkâtib tarafından aynı tezkirenin sol alt ...

Kategori : Genel | Etiket: İrâde-i Seniyye

İrâde Alm. Wille (m), Fr. Volonté (f), İng. Will. İstemek, dilemek bir şeyi yapmaya karar verip azimli olmak. Lügatte; " dilemek, bir şey üzerinde karar kılarak, onu yapmaya azmetmek " mânâsınadır. İrâde, Allahü teâlânın sıfatlarından biridir. İnsan da irâde sâhibidir. Allahü teâlânın irâdesine, " irâde-i külliyye " insanların irâdesine " irâde-i cüz 'iyye " denir.Allahü teâlâ her dilediğini yapandır. Tam ve mükemmel irâde sâhibidir. Bu kâinâtı ezelî irâdesine uygun olarak yaratmıştır. Kur 'ân-ı kerîmde Burûc sûresi 16. âyetinde meâlen; " O(Allah) dilediği şeyi yapandır. " buyruldu. Kâinâtta olmuş ve olacak ne varsa hepsi Allah 'ın dilemesi, irâde etmesi ile olmuş ve ...

Kategori : Genel | Etiket: İrâde

İpotek Alm. Hiypothek (f), Fr. Hypothèque (f), İng. Mortgage. Rehin hukûkuna âit bir terim. Rehin vermek, bir sebepten dolayı bir şeyi hapsetmek, alıkoymak demektir. İpotek; arsa, binâ gibi gayrimenkul (taşınmaz) bir malın, doğmuş veya ileride doğabilecek bir borca karşılık, alacağın teminât altına alınabilmesi için tapuya şerh edilmesi sûretiyle, bir sözleşme sonucu ortaya çıkan gayrimenkul mal rehinidir. İpotek, aynî bir haktır. Borca karşılık teminât olarak gösterilen gayrimenkulün, borçluya âit olması şart değildir. Mal sâhibinin ipotek edilen gayrimenkul üzerinde zilyetliği (elde bulundurma ve faydalanma hakkı) devâm eder.İpotek, tarafların serbest irâdesiyle yaptıkları sözleşmenin tapu siciline kaydedilmesiyle resmî bir nitelik taşır. Alacaklıya verilen bir " ...

Kategori : Genel | Etiket: İpotek

İpekböceği (bombyx Mori) Alm. Seidenspinner (m), Seidenraupe (f), Fr. Ver à soi (m), İng. Silk-moth. Familyası: İpekböceğigiller (Bombycidae). Yaşadığı yerler: Evcil olarak evlerde dut yaprakları üstünde beslenir. Özellikleri: Bir çeşit gece kelebeği. Tırtılı ipek kozasını yapar ve dut yaprağı yer. Bir koza 800 metre uzunluğa varan bir tek ipek telinden örülür. Ömrü: İki ay kadar. Çeşitleri: Tek evcil türdür.Böcekler sınıfının pulkanatlılar takımından ipekböceği kelebeğinin tırtılı. Bu kelebeğin tırtılı ipek kozası yapar ve dut yaprağı yer. Kelebekler açık krem renginde tombul vücutlu ve yumuşak tüylüdür. Evcil olarak beslene beslene kelebek uçamaz hâle gelmiştir.Bir dişi 200-300 yumurta yumurtlar. Yumurtaları Bursa İpekböceği Fabrikasında satılır. ...

Kategori : Genel | Etiket: İpekböceği (bombyx Mori)