Vanilin Alm. Vanillin (n), Fr. Vanilline (f), İng. Vanillin. Kimyâda 4-hidroksi- 3-metoksibenzaldehid ismiyle bilinen, tabiî olarak vanilyanın meyvesinde glikozid hâlinde bulunan hoş kokulu bir madde. İğne kristaller hâlinde, renksiz, erime noktası 82°C olan bu aromatik bileşik, alkolde, eterde ve yağlarda soğukta dahi çok iyi çözünür. Fakat kaynar suda çok az çözünür. Kapalı formülü C8H8O5 olan vanilinde (-OH), (-C=O) ve eter grupları bulunmaktadır. Vanilya bitkisinden elde edildiği gibi sentetik olarak da elde edilir. (Bkz. Vanilya)

Kategori : Genel | Etiket: Vanilin

Vanilya (vanilla Planifolia) Alm. Vanille (f), Fr. Vanille (f), İng. Vanilla. Familyası: Salepgiller (archidaceae), Türkiye 'de yetiştiği yerler: Türkiye 'de bulunmaz.Birçok tropikal ülkelerde yetiştirilen, tırmanıcı gövdeli bitkiler. Vatanı Meksika, Madagaskar, Java ve Antillerdir. Bitkinin yaprakları sapsız, yassı ve etlidir. Meyveleri 15-20 cm uzunlukta, yassı, iki uca doğru incelmiş, parlak siyahımsı renkli bir kapsüldür. Kokusu özel ve tadı acıdır.Kullanıldığı yerler: Yeşilken toplanıp, sonra suda haşlandıktan sonra kurutulan meyveleri kullanılır. Özel kokulu vanilin maddesi ancak fermentatif bir kurutma sonucunda meydana gelmektedir. Vanilin meyveden glikosit ile bağlı durumdadır. Ancak böyle bir kurutma esnâsındaki mayalanma ile serbest hâle geçmektedir. Mîde ve sinir sistemini uyarıcı etkilere ...

Kategori : Genel | Etiket: Vanilya (vanilla Planifolia)

Vanuatu DEVLETİN ADIVanuatu CumhûriyetiBAŞŞEHRİVilaNÜFÛSU154.000YÜZÖLÇÜMÜ12.190 km2RESMÎ DİLİİngilizce ve FransızcaDÎNİHıristiyanPARA BİRİMİAvustralya Doları ve Vanuatu frankıGüneybatı Pasifik 'te yeni Kaledonya 'nın 400 km kuzeydoğusunda ve Fiji adalarının 800 km batısında yer alan Yeni Hebrid adlı adalar grubu üzerinde yeni kurulmuş bir devlet. Yeni Hebrid Avustralya 'nın Brisbane şehrinin 1920 km kuzeydoğusunda bulunur.TârihiYeni Hebrid takımadaları 1606 'da Portekizli bir denizci tarafından keşfedildi. İlk olarak ülkeye yerleşenler Fransız ve Avustralyalı misyonerler oldu. Fransa ve İngiltere 1878 'de Yeni Hebrid 'i tarafsız bölge îlân etti. 1906 'dan îtibâren Fransız-İngiliz ortak yönetimi altına girdi. 30 Temmuz 1980 'de bağımsız Vanuatu Cumhûriyeti oldu. 1981 yılında Birleşmiş Milletler Teşkilâtına üyeliğe ...

Kategori : Genel | Etiket: Vanuatu

Vantilatör Alm. Ventilator (m), Fr. Aérateur, ventilateur (m.), İng. Ventilator; fan. Basınçlı hava akımı elde etmekte kullanılan âlet. Evlerde, umûmî yerlerde mahâllerin içini serinletmekte kullanılır. Ayrıca büyük işyerlerinin, mâden ocaklarının, sinema ve tiyatro gibi büyük salonların havalandırılmasında da vantilatörlerden faydalanılır.Emici vantilatörler, kullanıldıkları mahâlde hafif bir boşluk meydana getirirler. Halbuki basıcı vantilatörler kullanıldıkları yerde hafif basınç fazlalığının meydana gelmesine sebep olurlar. O halde zararlı gazları, kokuları, toz ve dumanı önlemek gibi sıhhî bakımlardan emici vantilatörleri kullanmak uygun olmaktadır. Başka havanın girmesi istenilmeyen yerlerde basıcı vantilatörleri kullanmak iyidir.Tatbikatte ençok santrifuj (radyal) vantilatörler kullanılmaktadır.

Kategori : Genel | Etiket: Vantilatör

Vantuz Balığı (bkz. Yapışkan Balığı)

Kategori : Genel | Etiket: Vantuz Balığı (bkz. Yapışkan Balığı)

Vankulî Mehmed Efendi Osmanlılar zamânında yetişen fıkıh ve lügât âlimi. Aslen Vanlı olduğu için Vâni veya Vankulî nisbeleriyle meşhur olmuştur. Doğum târihi kesin olarak bilinmemektedir. 1591 (H. 1000) senesinde Medîne 'de vefât etti.Zamânının âlimlerinden ilim öğrenip, tahsilini tamamladıktan sonra çeşitli medreselerde müderrislik yaptı. 1562 senesinde İstanbul 'da Mahmûd Paşa, daha sonra Atik Ali Paşa Medresesine müderris olarak tâyin edildi. 1568 senesinde Rodos 'ta müftü ve Kânûnî Sultan Süleyman Han Medresesi Müderrisliğine tâyin edildi. 1573 senesinde Sahn-ı Semân (Fâtih) medreselerinden birine müderris oldu. Manisa müftülüğü ve Selânik kâdılığı yaptı. Tâyin edildiği Amasya kâdılığını kabul etmeyince Kütahya kâdılığına tâyin edildi. 1582 senesinde emekli ...

Kategori : Genel | Etiket: Vankulî Mehmed Efendi

Vânî Muhammed Efendi Osmanlı âlim ve devlet adamlarından. Van civârındaki Hoşap Kasabasında yetişti. Fâzıl Ahmed Paşa 1661 yılında Van 'dan İstanbul 'a getirdi. Kısa zamanda yaptığı vâz ve güzel konuşmalarıyla tanındı. Sadrâzam Fâzıl Ahmed Paşa vâsıtasıyla Sultan Dördüncü Mehmed 'e tanıtılarak saraya girdi. Pâdişâh tarafından çok sevilen Vânî Efendi sarayda ona vâz ederdi. İkinci Mustafa Hanın hocası oldu.Dînimize sonradan sokulan hurâfeler ve bozuk mezheplerle mücâdele etti. 1666 yılında Mevlevîlerin simâlarını ve Halvetîlerin rakslarını yasak ettirdi. Babaeski 'deki Hurûfî tekkesini yıktırdı (Bkz. Hurûfîlik). Dînimizin içilmesini, satılmasını yasak ettiği şarabın, 1671 'de satılmasını yasak ettirdi.Sultan Dördüncü Mehmed Han, Vâlide Turhan Sultan, vezirler ve ...

Kategori : Genel | Etiket: Vânî Muhammed Efendi

Vandallar Alm. Vandalen (pl.), Fr. Vandales (pl.), İng. Vandals. Eski kavimlerden. Romalılar zamânında Avrupa 'da bulunup, onlarla mücâdele ettiler. Yurtları ve asılları bilinmemektedir. Beşinci yüzyılda Afrika 'ya göç ettiler. Kartaca 'ya hâkim oldular. Altıncı yüzyılda Bizanslılara yenilip, onların hâkimiyetine girince; kendilerini muhâfaza edemeyip eridiler. Vandallar önceleri Ariusçu iken sonra Hıristiyanlaşmışlardır.

Kategori : Genel | Etiket: Vandallar

Vanadyum Alm. Vanadium (n), Fr. Vanadium (m), İng. Vanadium. V sembolüyle gösterilen metalik bir element. Bulunuşu: Vanadyum arz kabuğunun % 0,017 nispetinde ve tabiatta dağılmış olarak bulunur. Daha ziyâde demir mineralleri yanında bulunduğu gibi vanadyum sülfür bileşiminde patronit ve klor ihtivâ eden kurşun vanadat bileşiminde vanadinit adlı mineralleri de vardır. Tabiatta çok dağılmış olması biyolojik bir öneminin olduğu intibaını verir. Meselâ deniz hıyarı gibi bâzı deniz yaratıklarının kanında mevcuttur. Deniz suyunda 100 ton su başına 0,3 gram vanadyum bulunur.Özellikleri: Vanadyum çelik parlaklığında, gri renkte olan bir metaldir. Atom numarası 23 atom ağırlığı 50,95 ve özgül ağırlığı 6,1 g/cm3tür. 1710°C 'de erir. ...

Kategori : Genel | Etiket: Vanadyum

Vana Alm. Ventil (n), Verschlussdeckel (m), Fr. Aile, aube (f), robinet (m), İng. Vane. Suların akışını durdurmak, serbest bırakmak veya isteğe göre ayarlamak üzere iki yatak arasında düşey yönde hareket eden kapak. Birçok vana çeşitleri mevcuttur. Bunlardan bâzıları:Sürgülü vana: Düşey olarak yerleştirilmiş bir disk vâsıtasıyla kapanan vana.Dengeleme vanası: Her defâsında eşit hacimde suyu boşaltacak tarzda ayarlanan tahliye vanası.Ayar vanası: Hidroelektrik santrallarda türbinlerin hemen yanına yerleştirilen vana. Savaklara ters yönde çalıştırılır. Su debisini sâbit tutmaya yarar. Türbinler âniden durursa koç darbelerini önler.Otomatik vana: Buna kontrol vanası da denir. Elektrik veya hava basınçlı servomotorla donatılmış vanadır.Boşaltım vanası: Bir havuzdaki fazla suların bir sızma ...

Kategori : Genel | Etiket: Vana