Lukata Bir şeyi yerden kaldırıp almak; ilmi, kitaplardan öğrenmek; kılları yolmak; bulunan mal hakkında kullanılan bir İslam hukuku terimi. Mülkiyetini veya üzerindeki hakkını terketme niyyeti olmaksızın sahibinin iradesi dışında kaybolmuş ve başkası tarafından bulunup sahibine verilmek üzere alınmış, bulanın sahibini bilmediği muhterem (üzerinde sahibinden başkasının tasarruf hakkı olmayan) mal. Lukata ile ilgili hükümleri İslam hukukunun iki temel kaynağından ikincisi olan Hz. Peygamber'in sünneti düzenlemektedir. Kur'an-ı Kerîm lukata ile ilgili hükümleri açıklamamıştır (bk. Ebû Davud, Sünne, 5; Azîmabadî, Avnu'l-Mabûd, Medine 1388-89/1968-69, XII, 354-356). Bu durum sünnet'e olan ihtiyacın en açık delîlidir. Lukata konusunun mihverini teşkil eden hadis şudur: Zeyd b. Halid el-Cühenî ...

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: Lukata

Lokman suresi Kur'an-ı Kerim'in otuz birinci suresi, otuz dört ayet, beş yüz kırk sekiz kelime ve iki bin yüz on harften ibarettir. Hicazlılar bu surenin otuz üç ayet olduğu görüşündedirler. Mekke'de nazil olmuştur. Yirmi yedi, yirmi sekiz ve yirmi dokuzuncu ayetlerinin Medenî olduğu rivayet edilmektedir (el-Kurtûbi, el-Camiu'li Ahkami'l-Kur'an, Beyrut t.y., XIV, 50). Ayet sonlarına ahenk veren fasılaları dal, ra, zi, mim ve nun harflerdir. Saffat suresinden sonra nazil olmuştur (ez-ZemahŞeri, el-Keşşaf, Beyrut t.y., III, 486). Lokman (a.s)'dan ve onun oğluna verdiği vasiyetlerden bahsettiği için sûreye bu ad verilmiştir: "Andolsun Biz Lokman'a hikmeti verdik. Hani Lokman oğluna-ona öğüt verirken-demişti ki: Allah'a şirk ...

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: Lokman Suresi

Lohusalık LOHUSALIK (NİFAS) Kadınlarda doğumdan sonra cinsel organlarından gelen ve kanla ortaya çıkan en çok kırk gün devam eden özel bir durum. Kadınların bu haline lohusalık (nifas) hali, bu kana da lohusalık kanı denir. Lohusalık müddeti kadından kadına değişir. Bazı kadınlarda bu süre, bir gün dahi olabilir. Lohusalık süresi, kanın kesilmesiyle son bulur. Lohusalığın asgarî süresi yoktur. Azamî süre ise kırk gündür. Doğumdan sonra kırk gün geçtiği halde kan devam ediyorsa, artık bu kan nifas kanı değil, özür kanıdır (bk. İstihaze). Lohusalık müddeti içinde (kırk gün) görülen temizlik de nifastan sayılır. Mesela; doğumdan sonra on gün kan gelip, beş gün kesildikten ...

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: Lohusalık

Livata Erkek erkeğe cinsel ilişkide bulunma. İslam dininde zina, fahişelik gibi bir hayasızlık örneğini teşkil eden livata da, kesinlikle yasaklanmıştır. Livataya, oğlancılık veya homoseksüellik de denir. Livata, insan şahsiyetine ve haysiyetine hiç bir şekilde yaraşmayan ahlakî suçlardan biridir. Hz. Lût (a.s), sapıklığın, ahlaksızlığın, edepsizliğin en adîsi olan livatanın yaygın olduğu Sedum halkına peygamber olarak gönderilmiştir. Sedum halkı, daha önceki milletlerde görülmeyen bu ahlaksızlık suçunda çok ileri gitmişti. İffet, namus ve hayanın unutulduğu bu toplumda Lût (a.s) gibiler, onların bu tür ahlaksızlıklarına engel olmak istemişler, ancak susturulmuş ve etkisiz hale getirilmişlerdi. Sedum halkının ahlaksızlık ve edepsizliğini ifade eden ayette şöyle buyurulur: "Lut'u ...

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: Livata

Lisan Dil; insanların birbirleriyle anlaşmak, konuşmak, tanışmak amacıyla kullandıkları işaret ve sesler sistemi. Kur'an-ı Kerim'in Bakara suresindeki Allah, Adem'e bütün isimleri öğretti" ayetini zikreden Abdullah, İbn Abbas, Allah'ın ilk öğrettiği isimlerin yer, gök, dağ, deve, inek vb. gibi mahlukat ve eşya isimleri olduğunu söylemiştir. Bazı müfessirler de bu isimlerin meleklerin, bazıları da bütün yaratılmışların isimleri olduğunu iddia etmişlerdir. Bu görüşlerden başka, kelimelerin doğuşunda bunların birinin değil belki birkaçının rolü olabileceği şeklinde ayrı bir görüş ileri sürenler de vardır. İlk çağdan beri doğuşu, gelişmesi, sınıflandırılması ve grameri konusunda düşünürleri meşgul eden dil, onu ele alanın mesleğine, zevkine ve dünya görüşüne göre açıklanmıştır. ...

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: Lisan

Lihye-i saadet Hz. Peygamber'in mübarek sakalı anlamında kullanılan bir terim. Şemail kitaplarında ve Siyer-i Nebî kaynaklarının ilgili kısımlarında bu konu Hz. Peygamber'in saçı bahsi ile birlikte geçmektedir. Kaynaklara göre Hz. Peygamber'in saçları düz ile kıvırcık arasında olup kulak yumuşağına kadar uzanırdı. Bu konuda Hz. Aişe'den ve Bera b. Azib'ten rivayet vardır. Yer yer, omuzlarına kadar uzandığına dair rivayetler de vardır. Şarihler buna, traş olduğu günlerde kulak yumuşağına, traş olmaya yakın günlerde ise omuzlarına doğru uzamış olabileceği tarzında bir açıklama getiriyorlar. İbn Abbas'tan rivayet edildiğine göre Hz. Peygamber önceleri, müşriklere benzememek için saçlarını alnının üzerine salıverirdi. Zira müşrikler saçlarını ikiye ayırıp bir ...

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: Lihye-i Saadet

Lian Zina sebebiyle evliliği sona erdirme yöntemi: Lian ve eş anlamlısı mulaane, La'n kökünden "La.a.ne"nin mastarı; Allah'ın rahmetinden kovulma ve uzaklaştırılma; kocanın karısını zina ile suçlaması ve bunu dört şahitle ispat edememesi halinde, hakim önünde özel şekilde ve karşılıklı olarak yeminleşme anlamında bir İslam hukuku terimi. Hanefî ve Hanbelilerin ortak tarifine göre, lian; koca tarafından yalan söylüyorsa Allah'ın laneti kendi üzerine çekilerek, yeminlerle güçlendirilmiş şehadetlerdir. Kadın da, eğer yalan söylüyorsa, Allah'ın gazabını üzerine çeker. Bu yeminleşme koca için "kazf" cezası ve kadın için zina cezası yerine geçer, Lian, evliliği sona erdiren bir boşanma yoludur. Lianı doğuran sebep şudur. Bir erkek yabancı ...

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: Lian

Leyl süresi Kur'an-ı Kerim'in doksan ikinci suresi. Mekke'de nazil olmuştur. Medenî olduğu da rivayet edilmektedir. Yirmi bir ayet, yetmiş bir kelime ve üç yüz on harften ibarettir. Fasılası "elif" harfidir. İsmini birinci ayette üzerine yemin edilen "leyl" kelimesinden almıştır. A'la suresinden sonra nazil olmuştur (ez-Zemahşerî, el-Keşşaf, Beyrut, t.y, IV, 761). İnsanın yapacağı ameller ve buna mukabil göreceği karşılıklar konusu, birbirinden kesin çizgilerle ayrılan zıtlıklar halinde vurgulanarak, insanoğlu uyarılmak isteniyor. Allah Teala, gece ve gündüz ile erkek ve dişinin yaratılması üzerine yemin ediyor. Gece gündüze; erkek dişiye nasıl zıtsa, insanın yaptığı ameller ve göreceği karşılıklar da öylece birbirine zıttır. Sure insanın, yaradılış ...

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: Leyl Süresi

Levh-i mahfuz Arapça'da korunmuş levha demektir. İslam'da olmuş ve olacak her şeyin yazılmış olduğu manevî levhayı dile getirir. Olmuş ve olacak şeyler Allah'ın bilgisine bağlı olduğundan Levh-i Mahfuz doğrudan Allah'ın ilim sıfatı ile ilgilidir. Korunmuş (mahfuz) olarak nitelenmesinin nedeni, burada yazılı olan şeylerin herhangi bir müdahale ile değiştirilmekten, bozulmaktan uzak olmasıdır. Kur'an'da Ümmü'l-Kitap (Kitapların Anası, Ana Kitap), Kitabun Hafîz (Koruyan Kitap), Kitabun Mübin (Apaçık Kitap), Kitabın Meknun (Saklanmış Kitap), İmamun Mubin (Apaçık İnen Kitap) ve sadece kitap olarak da anılır. İnsanların başlarına gelecek şeyleri de ihtiva ettiği için Kitabul-Kader (Kader Kitabı) da denir. Levh-i Mahfuz adı Kur'an'da yalnız bir ayette geçer. ...

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: Levh-i Mahfuz

Leben-i fahl Sözlükte leben, süt; fahl de erkek yani cinsel ilişkisi sonucu kadında süt meydana getiren kocadır. Leben-i fahl ise bir erkeğin yaklaşması sonucu kadında meydana gelen süt demektir. Buna göre küçük bir çocuk kendi annesinden başka bir kadının sütünü emecek olursa bu kadın onun süt annesi olur. Emdiği kadının bu sütü hangi erkeğin ilişkisi sonucu meydana gelmişse o erkek de bu çocuğun süt babasıdır. Başka bir deyişle süt emen çocuk hem kadın hem de erkeğin ortak süt çocuklarıdır. İki çocuğun aynı zamanda veya değişik zamanlarda emdikleri sütler bir erkekle bir kadından ise bunlar ana-baba bir süt kardeş olurlar. Eğer süt ...

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: Leben-i Fahl