El-bedi Allah'ın güzel isimlerinden biri. Bütün varlıkları yoktan var eden ve bunun için bir örneğe ihtiyaç duymayan, örneksiz, misalsiz, acib ve hayret verici alemler icat eden anlamına gelmektedir. Bedî, hiç birinin örneği yokken sayısız şeyler icat eden; düşünmeye, araştırmaya muhtaç olmadan kolaylıkla ve daima misilsiz şeyler yaratan, icat eden, Allah'u Teala'dır. Örneği yokken, Allah'ın kudreti ile meydana gelen fevkalade güzel ve insana hayret verici şeylere ibda' olunmuş manasına bedî' denilir. Her tür, yoktan ve benzersiz olarak yaratılmıştır. Bir türün bütün fertleri de tamamiyle birbirinin aynı değildir. Bedî' sıfati, "daha önce bir misali olmaksızın ve misale uymaksızın bir şey yapmak" demek olan ...

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: El-bedi

El-baıs Allah'ın güzel isimlerinden biri. Kulları ölümlerinden sonra dirilten, ölüleri diriltip kabirlerinden çıkaran veya ümmetlere peygamberler gönderen anlamında. Allahu Teala insanları ölüp toprak olduktan sonra dirilterek kabirlerinden kaldıracak "Arasat"* denilen çok geniş, dümdüz, ağaçtan ve binadan tamamiyle boş bir yere çıkaracaktır. Ahiret günü yahut Kıyamet günü denilen ve Kur'an-ı Kerîm' de daha başka adları olan bu gün iman esaslarından biridir ve Ve'lba'sü ba'del-mevt*: (Öldükten sonra dirilme) diye adlandırılır. "(Habibim) de ki: "Onları ilk defa yaratan diriltecek. O, her yaratmayı hakkıyle bilendir. " (Yasin, 36/79) Allahü Teala, mahlûkatını yok ettikten sonra tekrar diriltmeye kadirdir. "O, mahlûku ilkin yaratıp sonra onu (ö!dürdükten ve ...

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: El-baıs

El-batın Allah'ın isimlerinden biri. Gizli, yaratıkların gözlerinden gizli olan, görülemeyen anlamına. Allah Teala'nın varlığı, hem aşikar, hem gizlidir. Aşikardır; çünkü varlığını bildiren işleri, nişanları, gözsüzler bile görmüş ve bu eşyanın hakikatler hakikatı yüce varlığa umumi şehadetini, sağırlar bile işitmiştir. Gizlidir; çünkü kul, Allah'ı künhüyle bilemez, ama varlığını hisseder. Allah'ı tam bir biliş ile tanımak hiçbir mahlûk için mümkün değildir. Akıl ve bilgi sonludur, sınırlıdır, ezel ve ebedin bilgisine ulaşamaz. Resulullah (s.a.s.), müslümanları belli bir sınıra kadar gitmeleri hususunda uyarmış; daha ileri gideceklerin ya inkar yahut şirk, yahut deliliğe varacaklarını buyurmuştur. Allahu Teala'nın zatı mutlak bir sırdır. O sırrı ancak kendisi bilir. ...

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: El-batın

El-basıt Allah'ın güzel isimlerinden biri. Basıt: genişleten, açan ve bolluk veren. Allah Teala'nın esma-i hüsnası (doksan dokuz güzel ismi)nden biridir. Ebû Hüreyre (r.a.)den rivayet edilen bir hadis-i şerifte Allah Teala'nın doksandokuz ismi olduğu zikredilmiş, bunlardan birinin de "el Basıt" olduğu belirtilmiştir. (Tirmizî, Daavat, 82). Dilediği kullarının rızkını genişleten veya ruhları cesetlere yayan anlamına gelmektedir. Yaratıkların hayatı, Allah'ın kudret elindedir. O, istediği kulundan ihsan ettiği serveti evlad ve ıyali, hayat zevkini, gönül ferahlığını alıverir. (bk. el-Kabıd) İstediği kuluna da yepyeni bir hayat, neşe ve rızk* bolluğu verir ki; bu da el-Basıt isminin tecellisidir. Allah hakîmdir; kuluna bazen kabz, bazen bast ile muamele ...

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: El-basıt

El-basir Allah'ın güzel isimlerinden biri. Her şeyi gören, çok iyi gören anlamına gelmektedir. Allah her şeyi, herkesin yaptığını görür. Onun görmesine hiçbir şey engel olamaz. Kainatın herhangi bir noktasında hiçbir hadise yoktur ki, Allah onu görmüş ve işitmiş olmasın. İbadette ihlas, kulun Allah'ı görmemesine rağmen, Allah'ın onu gördüğünü bilmesi ve onu görür gibi ibadet etmesidir. Allah, zatı ile basîrdir. "O, yegane hüküm ve hikmet sahibidir. Herşeyden hakkıyla haberdardır. " (el-En'am, 6/18) ayetinde, "Habîr, Basîr" şeklinde ifade edilmiştir. Allahü Teala gizli veya açık her şeyi görür, gece veya gündüz, küçük veya büyük... Her şeyi hakkıyla bilir. Hz. Peygamber bir hadisinde şöyle buyurur: ...

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: El-basir

El-bari Cenab-ı Allah'ın isimlerinden biri. Bir örnek ve emsale ihtiyaç duymadan yaratan zat anlamına. Eşyayı ve her şeyin aza ve cihazını birbirine uygun ve mülayim bir halde yaratan. Her şeyin vücudu mütenasip, yani azası, hayat cihazları ve anasırı keyfiyet ve kemiyet itibariyle birbirine uygun ve yaraşık olarak yaratıldığı gibi her şeyin hizmeti ve faydası umumi ahenge uygun yaratılmıştır. Öyle ki, bütün eşya birbirine lazım ve mülayim ve bu namütenahi alemler gûya ki, bir tek makina imiş gibi, her şey bir şey için ve bir şey her şey içindir. Kur'an'da Barî kelimesi, halik ve musavvir ile birlikte zikredilmektedir. Barî vasfı Kur'an-ı Kerîm'de ...

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: El-bari

El-baki Allah'ın güzel isimlerinden biri. Varlığının sonu olmayan, varlığın devamı, önü ve sonu olmamak anlamına gelmektedir. Başlangıcı olmamak anlamıyla Allahu Teala'ya "el-Kadîm"; sonu olmamak anlamında da "el-Bakî" denir. Bu manalara yakın "el-Ezelî, el-Ebedî" ism-i şerifleri de vardır. Ezel, geçmişte başlangıcı olmayan; ebed, ilerde sonu olmayan demektir. Allah'ın varlığı imtidad, istimrar ve devam bakımından zaman methumunun içine girmez. Zaman, yaratılmışlara hastır. Kainat yokken zaman da yoktu, fakat Allah vardı. Kainat bittiğinde zaman da bitecektir, ancak Allah bakîdir. Dünyadaki her şey fanîdir, Allah ise bakîdir. Allahu Teala Rahman suresinde şöyle buyurur: "Yeryüzünde bulunan her şey fanîdir. Ancak yüce ve cömert olan Rabb'ının varlığı ...

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: El-baki

El-azız Kıymetli, değerli seçkin izzet sahibi, muhterem, kuvvetli, üstün, yüce, şeref sahibi, bulunmaz derecede az ve nadir olmak; her şeye gücü yetmek, hiç bir zaman yenilmemek. Aziz, arapça "azze" kökünden gelmekte olup, "izz" masdarından bir sıfattır, "eizze" ve "eizza" şeklinde gelen kalıpları da vardır. Istılahta ise; "Aziz" Yüce Allah'ın isimlerinden birisidir. O'nun mutlak hakimiyet ve üstünlüğünü ifade eder. O hiç bir şekil ve surette asla yenilgiye uğramayan, herşeye gücü yetendir. O, haksızlık yapılamayacak kadar güçlüdür.' O en üstündür, en yücedir, şeref ve izzet sahibidir. İzzet; tam olarak zilletin, yani aşağılık, düşüklük ve acizliğin zıddıdır. Aziz ve izzet ile bunların zıddı olan ...

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: El-azız

El-azim Yüce Allah'ın isimlerinden biri. Pek azametli. Azamet, büyüklük demektir. Hakiki büyüklük Allah'a mahsustur. Allah hiç bir şeye muhtaç değildir ve yarattığı her şeyde O'nun büyüklüğünü görmek mümkündür. Allah'ın azametini tefekkür eden insan; O'nun büyüklüğü karşısında gafletten kurtulur, imanı kuvvetlenir; acz, fakr ve kusurlarını anlar, Kur'anı Kerîm'de Allah'u Teala, kudret-i Rabbaniyenin mucizatını göstererek, insanların bunları düşünerek ibret almalarını beyan buyurur. Alemin düzenliliğini, yaratılış gayesini, verilen nimet ve güzellikleri, dünyanın geçiciliğini, süt veren hayvanlardaki icazı, gece ve gündüzün dönüşümünü düşünen insan, Allah'u Teala'nın sonsuz ihsanlarıyla kullarını nasıl donattığı karşısında O'nun büyüklüğünü idrak eder. Yeryüzündeki bütün denizler mürekkep olsa Allah'u Teala'nın azametine delalet ...

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: El-azim

El-alıyy height="24" height="18" el-ALİYY Cenab-ı Allah'ın güzel isimlerinden biri-anlamına gelir. Allah Teala bütün kainatın üstündedir. Bu, cisimlerin yüksekliğine ve boyutlarına benzemez. Allah, kainatın her noktasında her zerreye aynı nisbette yakındır. O'nun zatı cisimlerin yakınlık uzaklık kavramına benzemez. Allah'tan daha üstün bir varlık yoktur. Allah'ın benzeri, ortağı veya yardımcısı yoktur. Bütün kemal sıfatlarında üstün olan yüce Allah, zamanından ve mekandan beridir. Mübalağa ve sübut ifade eden ve fail vezninden sıfat olan bu kelime "yücelik" anlamı ifade eden bir lafızdır. Bu kelime Kur'an'da daha ziyade "Kebîr", "el-Azîm", ve "Hakîm" isimleriyle birlikte varid olmuştur. Şamil İA

Kategori : İslam Ansiklopedisi | Etiket: El-alıyy