Hadıd Suresı

Hadıd suresı

Kur'an-ı Kerîm'in elli yedinci sûresi. Yirmi dokuz ayet, beş yüz kırk dört kelime, bin dört yüz yetmiş dört harften meydana gelir. Fasılası, be, dal, ra, ze, mim ve nun harfleridir. Sûre adını yirmi beşinci ayetinde geçen demir anlamındaki "hadid" kelimesinden almıştır. Mekkî mi Medenî mi olduğu konusunda ihtilaf olmasına rağmen sûrenin Medenî olduğuna dair görüş daha kuvvetlidir, ulemanın çoğunluğu da bu görüştedir. Nitekim onuncu ayette geçen, "Zaferden önce İslam'ı yayma yolunda mallarını sarfedip, canlarıyla savaşanlar elbette (zaferden önce mal ve canlarıyla savaşan)larla bir değildir" seslenişi müslümanların zaferler kazandıgı Medine döneminde yaşanan bir durumu anlatmaktadır. Rivayetler sûrenin Uhud savaşından sonra Hudeybiye antlaşması öncesi hicri 4-5 yılların da nazil olduğu yolundadır. Haşr, Saff, Cum'a, Teğabun sûreleriyle birlikte bu sûreye "Müsebbihat" sûreleri de denmiştir. Sûre genel olarak müslümanları terbiye etmeyi hedef almakta, onlara İslam toplumunu oluşturacak insanların ne gibi özellikler taşıması gerektiğini öğretmekte. Kur'an'ın genelinde olduğu gibi bu emirleri ahiretteki ceza ve mükafatla desteklemekte, onlara Allah'ın azabını hatırlatmaktadır.

Sûre Allah'a hamd ile başlamakta ve altıncı ayetin sonuna kadar Allah'ın bazı sıfatları mü'minlere hatırlatılmaktadır. O, Öldüren, Dirilten, Evvel, Ahir, Zahir, Batın, Alimdir... Mülk onundur. Sonunda bütün işler ona döndürülür... Ardından mü'minlere bir uyarı gelir: "O, göğüslerde saklı olanı bilir" (6).

Yedi ila on birinci ayetler arası mü'minleri Allah yolunda infak etmeye ve gerçekten iman etmeye çağırıyor: "Size ne oluyor ki Allah yolunda infak etmiyorsunuz" (10) tehditvari emrinin ardından Allah'a güzel bir borç verecek olanın bunu ahirette kat kat geri alacağı müjdesi verilmektedir. On üçüncü ayette bu vasıftaki mü'minlerin nurlu yüzlerle cennete gireceği haberi verildikten sonra, müslümanlardan görünüp de onları arkadan çekiştiren münafıklara dönülüyor ve on üç ila onbeşinci ayetle de onlar başlarına gelecekler konusunda uyarılıyorlar: "Artık bu gün sizden herhangi bir fidye alınmaz. Barınma yeriniz ateştir..."(15).

Mü'minler ve münafıklar uyarıldıktan sonra on altıncı ayette müslümanım dediği halde Allah'ın dini konusunda hiçbir endişesi olmayanlar saygılı, korkulu, yumuşak bir kalp ile gerçek imana çağrılıyor. Ardından yine mü'minlere dönülüyor ve yapmaları gerekenler hatırlatılarak; sadaka vermeye, sözü ile fiillerinde uyumlu olmaya, gerektiğinde Allah için canlarını verip şehid olmaya, iyilikte yarış yapmaya, elden çıkana üzülmeyip verilen nimet için de şımarmamaya, kibirli olmamaya, cömertliğe ve onu teşvik etmeye davet ediliyorlar.

Bütün bunların arasında tarih boyunca gönderilen peygamberlerin hangi amaçla gönderildiğine değiniliyor: "...İnsanlar adaleti ayakta tutsunlar diye, apaçık ayetlerle gönderdiğimiz Peygamberle birlikte, kitabı ve mizanı da indirdik. (ayetlerden, haktan, adaletten yüz çeviren, nasihat ve uyarının yola getiremediği insan için de) kendisinde çetin bir sertlik ve insanlar için çeşitli yorarlar bulunan demiri indirdik" (25) buyurarak peygamberlerin aynı zamanda adaleti ayakta tutacak siyasî ve askerî güçle donanmaları gerektiği beyan edilmekte ve sonraki ayetlerde bu peygamberlere Nuh, İbrahim, İsa, örnek verilmekte, onlara uyanların sonradan fasıklar olup kendilerine gelen dini bozan ruhbanlar gibi olmamaları konusunda mü'minler uyarılmaktadır: "Ey iman edenler, Allah'tan korkun ve O'nun Rasûlüne iman edin (sadece iman ettiğinizi söylemekle kalmayın, imanınızı amellerinizle de gösterin)..." (28). Sûre boyunca Allah yolunda harcamaya teşvik edilen mü'minlere sûrenin bitiminde güvence veriliyor: Eğer siz karşılık beklemeden onun yolunda cömertlik yaparsanız, zenginlik Allah'ın elindedir, onu dilediğine verir. Size de verir çünkü...."Allah büyük fazl sahibidir"(29).

Fedakar KIZMAZ

Kategori: İslam Ansiklopedisi |

Etiket: Hadıd Suresı

Kaynak: http://samil.ihya.org/ansiklopedi/hadid-suresi.html

vuhuv.com.tr

Önemli Uyarı
Sitemizde yer alan tüm içerikler internet ortamından toplanmış ve derlenmiştir. Yer alan bilginin doğruluğu garanti edilmemektedir. Yanlış bilgi için tarafımıza sorumluluk yüklenemez. Yanlış bilginin doğuracağı etkenlerden sitemiz ve yöneticileri sorumlu tutulamaz.