Hamele-ı Ars
Hamele-ı ars
Arşı taşıyan melekler. Allahu Teala'nın
Arş'ı taşımakla vazifelendirdiği sekiz müvekkel
melek. Arşın mahiyetini bilmediğimiz gibi bu meleklerin
arşı taşıma keyfiyetini de bilemiyoruz. "Gök yarılmış
ve o gün bitkin bir hale gelmiştir. Melekler onun çevresindedir. Ve
o gün Rabbının Arş'ını, onların da
üstünde sekiz tanesi yüklenir" (el-Hakka, 69/16,17). Bu ayette
anlatılan olay müteşabihdir. Nasıllığı
hakkında izahlar, sahih rivayetlerin ötesinde fazla bir kıymet
taşımaz. Bu melekler "Subhanallahi ve bihamdihi"
diyerek Arş'ı tavaf ederler.
Hz. Peygamber (s.a.s) şöyle buyurmuştur:
"Size arşı taşıyan meleklerden bahsetmem
konusunda bana izin verildi. Onlardan her birisinin kulak memesi ile
boynunun arasındaki mesafe yedi yüz yıldır" (Ebû
Davûd Sünne,18): Abdullah b. Amr "Arş'ı
taşıyan melekler sekiz tanedir" der. Sa'id b. Cübeyr
ayetteki "sekiz melek" ifadesini sekiz saf melek olarak tefsir
etmiştir. Bu meleklere Allahu Tealaya yakın ve meleklerin
efendileri olmalarından dolayı Kerûbiyyûn melekleri denilir.
İbn Abbastan nakledilen bir rivayete göre Kerûbiyyûn melekleri,
sekiz bölümdür. Onlardan her bir cinsinin insan, cin, şeytan ve
melek gücü kadar gücü vardır (İbn Kesîr,
Tefsiru'l-Kur'ani'l-Azîm, VIII, 239).
"Arşı taşıyanlar ve
çevresinde bulunanlar Rablarını hamd ile tesbih ederler, O'na
inanırlar ve mü'minlerin bağışlanmasını
isterler. Rabbımız ilim ve rahmetle herşeyi
kuşattın; tevbe edip senin yoluna uyanları
bağışla ve onları Cehennem azabından koru" (el-Mü'min,
40/7). Bu ayetin tefsirinde İbn Kesîr "Allahu Teala, Arş'ı
taşıyan dört mukarrebûn melek ile onların çevresindeki
"Kerûbiyyûn melekleri'nin Allah'ı tesbihle Rablerine
hamdettiklerini haber verir" der. Bu ayete dayanılarak
meleklerin sayısının dört olduğu iddia
edilmiştir (İbn Kesîr, a.g.e. VII, 120).
Hasan-ı Basrî, Hamele-i Arş meleklerinin
sayısının sekiz mi sekiz bin mi olduğunun ancak Allah
tarafından bilinebileceğini söyleyerek meseleyi Allah Teala'nın
ilmine havale eder. Sa'lebî'nin rivayet ettiği bir hadîste Hz.
Peygamber (s.a.s) şöyle buyurmuştur.
"Hamele-i Arş şu anda dörttür, Kıyamet
günü Allah onları bir dört melekle daha kuvvetlendirir, böylece
sekiz olur" (Kurtubî, el-Cami'u fî-Ahkami'l-Kur'an, XII, 266).
İbn Sina " Melaike" risalesinde Arş'taki
meleklerin tesbih ve tahmid ile Rablerine kulluk ettiklerini ve mü'minler
için istiğfar ve duada bulunduklarını kaydeder. Erzurumlu
İbrahim Hakkı (ö.1780) "Allah dört büyük melek yaratmıştır,
bunlar Arş'ı taşır, Hamele-i Arş denilen bu
meleklere Kerûbiyyûn da denilmiştir. Allah'ın yanında bütün
meleklerden daha üstün ve faziletlidirler. İsrafil de bu
meleklerdendir, İsrafil diğer üçünden daha üstündür"
der (bk. Tecrîd-î Sarîh tercemesi, IX, 7).
Zübeyr TEKKEŞİN
Sitemizde yer alan tüm içerikler internet ortamından toplanmış ve derlenmiştir. Yer alan bilginin doğruluğu garanti edilmemektedir. Yanlış bilgi için tarafımıza sorumluluk yüklenemez. Yanlış bilginin doğuracağı etkenlerden sitemiz ve yöneticileri sorumlu tutulamaz.