Kayyum

Herşeyi tutan, koruyan anlamında Allah'ın isimlerinden biri. Kayyûm, "fey'ûl" vezninde mübalağa sıygasıdır. Hayy ve Kayyûm isimlerinin ism-i azam yani Allah'ın en büyük ismi olduğu da söylenmiştir. Kur'an'da üç yerde geçer.

"Allah, kendisinden başka ilah olmayan daima diri ve yarattıklarını koruyup idare edendir" (el-Bakara, 2/255; bk. Alû İmran, 3/2). "Bütün yüzler, "Hayy", ezelî ve ebedî diri,

"Kayyûm" her şeyin mutlak hakimi olan Allah'a boyun eğer. Zulüm yüklenen perişan olur" (Taha, 20/111).

Diğer yandan Rasûlüllah (s.a.s)'in bazen bu isimlerle dua ettiği nakledilir.

Bir hadiste, aşağıdaki duayı yatağa girerken üç defa okuyan kimsenin günahlarının, denizin köpüğü kadar çok olsa bile, af edilebileceği bildirilmiştir. "Ben. kendisinden başka hiçbir ilah bulunmayan, "Hayy", ezelî ve ebedî diri "Kayyum ", herşeyin mutlak hakimi olan Allah'tan bağışlanmamı diliyor ve O'na tevbe ediyorum"(Ahmed b'. Hanbel, Müsned, III,10). Enes b. Malik, bir adamın namazdan sonra "Hayy ve kayyûm" isimleriyle Allah'a dua ettiğini duyan Hz. Peygamber'in şöyle buyurduğunu nakleder: "Siz Allah'a ne ile dua ettiğini biliyor musun? Hazır bulananlar; "Allah ve Rasülü daha iyi bilir" dediler. Rasûlullah (s.a.s) şöyle buyurdu: "Nefsimi kudret elinde tutan Allah'a yemin ederim ki, O, Allah'a ism-i azamı ile dua etti.-Allah bıınıınla dua edilince kabul eder ve bununla bir Şey istenince verir" (Ahmed b. Hanbel, III, 245). Bazen Hz. Peygamber duada "Kayyım" kelimesini de kullanmıştır. "Allahım hamd, sana mahsustur. Sen yerleri ve gökleri idare edip, ayakta tutan (Kayyûmsun) " (Buharî, Teheccüd, 1; Tevhid, 8, 35; Ahmed b. Hanbel, I, 358).

Kayyûm ismi şu anlamları da kapsar; Allah zatı ve yüceliği ile vardır; her şeyin var olması, varlığını sürdürmesi, ayakta durması O'nun varlığına bağlıdır. Nitekim, Ayetü'l-Kürsî'de bu isimden sonraki kısım, onun açıklaması gibidir. "O'nu ne uyuklama ne de uyku tutar. Göklerde ve yerde olanlar O'nundur. O'nun izni olmadan, katında kim şefaat edebilir? O, insanların geçmişlerini ve geleceklerini bilir. İnsanlar ise O'nun ilminden, O'nun dilediğinin dışında bir şey kavrayamazlar. O'nun hükmü gökleri ve yeri kuşatmıştır. Yeri ve göğü koruyup gözetmek, O'nun için zor değildir. O, yücedir, büyüktür" (el Bakara, 2/255; bk. Elmalılı Hamdi Yazır Hak Dini Kur'an Dili, İstanbul t.y., 849, 850, 118 vd.; A. Sehaade, "Kayyüm" maddesi İA).

Hamdi DÖNDÜREN

Kategori: İslam Ansiklopedisi |

Etiket: Kayyum

Kaynak: http://samil.ihya.org/ansiklopedi/kayyum.html

vuhuv.com.tr

Önemli Uyarı
Sitemizde yer alan tüm içerikler internet ortamından toplanmış ve derlenmiştir. Yer alan bilginin doğruluğu garanti edilmemektedir. Yanlış bilgi için tarafımıza sorumluluk yüklenemez. Yanlış bilginin doğuracağı etkenlerden sitemiz ve yöneticileri sorumlu tutulamaz.