Lahut Alemi

Lahut alemi

"Ulûhiyet, ilahî alem, yüce alem." İlah kelimesinden, vav ve te harflerinin ilavesiyle oluşan bir kelimedir. Sû ılere göre varlık tecellisinin ilk mertebesi olan "ehadiyet alemi"ne denir. Bu mertebede Allah'ın bütün isimleri ve sıfatları zatında mevcuttur. Mutlak gayb alemi de denen bu bilinmeyen, görünmeyen alemde Allah Teala, isim ve sıfatları mertebesine inmemiştir (Sinan Paşa, Tazarrûname, Nşr. A. Mertol Tulum, İstanbul 1971, 314 (93 no'lu dipnot), 351(344 no'lu dipnot). Tasavvufta genel olarak bilinmeyen manevi aleme lahût alemi; insanlarla ilgili madde alemine de nasût alemi denir.

Vahdet-i vücûd (varlık birliği) tezini savunan Muhyiddin İbnul-Arabî ve takipçilerine göre kainat, Allah'ın isim ve sıfatlarının bir tezahürüdür ve beş mertebede meydana gelmiştir. Toptan on sekiz, parça parça on sekiz bin olan alem, bu beş mertebe içerisindedir. Bu mertebelere hazarat-ı hamse (beş hazret, beş mertebe) denir:

1) Gayb-i mutlak (mutlak gizlilik) mertebesi. Bu mertebede ne isim, ne resim ve ne de sıfatlanan vardır. Bu mertebede şehadet alemi asla yoktur. Bu mertebede Allah tam kemal halindedir, henüz isim ve sıfatlar dairesine inmemiştir. Bu mertebeye lahut alemi, la teayyün alemi, itlak alemi, mutlak ama, mutlak vücûd, Ümmül-Kitab vb. isimler de verilir.

2) Ceberût alemi. Ümmül-Kitab mertebesinde toplu olan varlık, bu makamda açılarak detaylanmıştır. Bu mertebeye ilk teayyün, ilk tecelli, akl-i evvel, ilk cevher, hakikat-i Muhammediyye, gayb-i muzaf vb. isimler de verilir.

3) Melekût alemi. Bu alem, şehadet alemine yakın gayb-ı muzaf alemidir. Buna; misal alemi, vahidiyyet, ikinci teayyün, hayal alemi, emir alemi, Sidretül-Münteha vb. isimler de verilir.

4) Mutlak şuhûd mertebesi. Buna şehadet alemi, mülk alemi, nasût alemi, his alemi, unsurlar alemi, yıldızlar alemi vb. de denir.

Bu dört alem, dört deniz gibidir. Birinci denizin (mutlak gayb, lahût aleminin) dalgalanmasından ceberût alemi meydana gelmiştir. Ceberût aleminin dalgalanmasından melekût alemi; melekût denizinin dalgalanmasından mülk alemi meydana gelmiştir. Dalgalanmaktan maksat, zatî arzu ve iktizadır. Bunların hepsi bir anda olmuştur.

5) İnsan-ı kamil mertebesi. İnsan-ı kamil bu alemlerin özetidir. Kainat, Allah'ın isim ve sıfatlarının yekünü olduğu gibi insan da kainatın küçük bir örneği olarak Allah'ın isim ve sıfatlarının yekünüdür (Ahmed Avni Konuk, Fusüsul-Hikem Tercümesi ve Şerhi, Nşr M. Tahralı, S. Eraydın, İstanbul 1989, II, 27 vd.;181 vd.; 221; Süleyman Ateş, İşarî Tefsir Okulu, Ankara 1974, 262-263; İslam Tasavvufu, Ankara, t.y., 102-104; İzmirli İsmail Hakkı, Yeni İlm-i Kelam, Ankara 1981, 316-317; Erzurumlu İbrahim Hakkı, Marifetname, İstanbul 1980, 27-28).

Mehmet BULUT

Kategori: İslam Ansiklopedisi |

Etiket: Lahut Alemi

Kaynak: http://samil.ihya.org/ansiklopedi/lahut-alemi.html

vuhuv.com.tr

Önemli Uyarı
Sitemizde yer alan tüm içerikler internet ortamından toplanmış ve derlenmiştir. Yer alan bilginin doğruluğu garanti edilmemektedir. Yanlış bilgi için tarafımıza sorumluluk yüklenemez. Yanlış bilginin doğuracağı etkenlerden sitemiz ve yöneticileri sorumlu tutulamaz.