ANSİKLOPEDİM.com
Müttefekkun Aleyh
Müttefekkun aleyh
Üzerinde ittifak edilen ve ihtilaf konusu olmayan
herhangi bir konu, söz veya mesele. İslamî ilimler alanlarında
değişik anlamlarda kullanılmaktadır.
Hadiste müttefekun aleyh: Kütüb-i Sitte denilen meşhur
altı hadis kitaplarının ravilerinden özellikle Buharî ve
Müslim'in her ikisinin aynı raviden rivayet ettiği hadislerdir.
Bu tür hadisler, hadis kitaplarında zikredildiğinde, hadislerin
sonunda "bu, müttefekun aleyh bir hadistir" veya "bu
hadisi, Buhari ve Müslim rivayet etmiştir" şeklinde
ifadeler yer almaktadır. Mesela şu hadis-i şerifi Buhari ve
Müslim rivayet ettikleri için sonunda müttefekun aleyh ifadesi yer
almaktadır: "Hepiniz çoban yani muhafızsınız ve
hepiniz de maiyetinizde bulunanlardan sorumlusunuz. Bir yönetici (maiyetindekilerin)
muhafızı (çobanı)dır. (Aile reisi olan) adam, aile
efradının çobanıdır. Kadın da
kocasının evi ve çocukları üzerinde çobandır. Hülasa
hepiniz muhafız (çoban)sınız ve hepiniz de idarenizde
bulunanların hukukundan sorumlusunuz" (İmam Nevevî,
Riyazü's-Salihin tercümesi, I, 323).
Müttefekun aleyh hadislerin bir arada toplandığı
"El-Lü'lü ve'l-Mercan Fima İttefeka
Aleyhi'ş-şeyhan"adlı üç ciltlik bir eser de yazılmış
ve iki hadis imamının ittifakla rivayet ettiği hadisler bu
eserde toplanmıştır.
Buhari ve Müslim, hadis rivayetinde son derece ciddi
ve titiz davranıp yalan söylediği tesbit edilen kimselerden hiç
bir surette hadis rivayet etmediklerinden, bunların rivayet
ettikleri hadisler özellikle bunlarca "Müttefekun aleyh olanlar,
İslam alimlerince en sahih hadis ve Kur'an-ı Kerim'den sonra
ikinci kaynak olarak kabul edilmiştir."
Sahabe tarafından müttefekun aleyh olan hususlar,
bütün Sahabenin ittifak ettiği ve hiç birinin muhalefet etmediği
hususlardır. Ancak müttefekun aleyh hadisler aynı ravi ve
aynı lafızla Buharî ve Müslim tarafından rivayet edilen
hadislerdir.
Fıkıh sahasındaki "müttefekun
aleyh" ise, imam ve müctehidlerin ittifak ettikleri hükümlerdir.
Bu hükümlerle ilgili ittifaka ayrıca "İcma''da
denilmektedir. Abdestin namaz için şart oluşu ve günde beş
vakit namazın farz olarak kılınışı, Sahabe
ve fukahanın ittifakı için örnek olarak gösterilebilir.
Ayrıca bir mezhep bünyesindeki müctehitlerce
müttefekun aleyh olan hususlar da vardır. Hanefi mezhebinde
İmam Ebu Hanife, Ebu Yusuf ve Muhammed'in ittifak ettiği
hususlar gibi.
Abdülcelil ÜNALAN
Kategori: İslam Ansiklopedisi | Etiket: Müttefekkun AleyhKaynak: http://samil.ihya.org/ansiklopedi/muttefekkun-aleyh.html
vuhuv.com.tr
Önemli Uyarı
Sitemizde yer alan tüm içerikler internet ortamından toplanmış ve derlenmiştir. Yer alan bilginin doğruluğu garanti edilmemektedir. Yanlış bilgi için tarafımıza sorumluluk yüklenemez. Yanlış bilginin doğuracağı etkenlerden sitemiz ve yöneticileri sorumlu tutulamaz.