Nadirü'r-rivaye

Hanefi imamlarından İmam Muhammedin, hocası İmam Azam Ebû Hanife ve İmam Ebû Yusuf'la kendisine ait kavilleri toplayıp yazdığı üç kitab grubundan ikinci grubunun müşterek adı. Bunlara "Nadiru'r-rivaye" denilmesi, bu kitablardaki meselelerin rivayetinin "Zahiru'r-rivaye" grubundaki kitabların rivayetinden daha zayıf, ahad tarikiyle olması sebebiyledir (İbn Abidîn Terc. I, 85; Abdülkerim Zeydan, el-Medhal li Dirasetiş-Şeriatil-İslamiyye, s. 161 ).

Bu gruptaki kitaplara ayrıca "Kütübü'n-Nevadir", "Mesailû'n-Nevadir", "Kütübü Gayri Zahirir-Rivaye" veya kısaca "en-Nevadir" de denir (Zeydan, age., s. 161).

Bu kitaplar şunlardır: 1- Keysaniyyat: Süleyman b. Saîd el-Keysan tarafından rivayet olunan görüşleri ihtiva eder.

2- Harûniyyat: İmam Muhammed bu eserini halife Harûn er-Reşîd'le yaptığı seyahatler esnasında yazmıştır. O devirdeki kanun ve nizamları ihtiva eder.

3- Cürcaniyyat: Ali b. Salih el-Cürcanî'nin rivayet ettiği meseleleri ihtiva eder.

4- Rakkıyyat: İmam Muhammed bunu Rakka şehrinde kadı iken yazmıştır. Bu kitabı da Muhammed b. Semaa rivayet etmiştir.

Bu kitablar fetholunmuş arazilerle ilgili hukukî, idarî ve adlî meseleleri de ihtiva eder.

İmam Ebû Yusuf'un "el-Emalî" isimli eseriyle, yine Hanefi fakihlerinden Hasan b. Ziyad'ın "el-Muharrer" isimli eseri de nevadir kabilinden olan meseleleri ihtiva ederler.

Emalî notlar demektir. İmam Ebû Yusuf-'un derslerindeki takrirlerini talebeleri not tutmuş ve "el-Emalî" böyle meydana gelmiştir (Osman Keskioğlu, Fıkıh Tarihi ve İslam Hukuku, Ankara 1969, s. 102-103; Sava Paşa, İslam Hukuku Nazariyatı Hakkında Bir Etüd, Ankara 1955, I, 99).

Muhammed b. Semaa, Mualla b. Mansûr ve diğer bazı ulemanın muayyen meselelerdeki münferid rivayetleri de nevadir meselelerden sayılır (İbni Abidin Terc., I, 85).

İsmail KAYA

Kategori: İslam Ansiklopedisi |

Etiket: Nadirü'r-rivaye

Kaynak: http://samil.ihya.org/ansiklopedi/nadiru-r-rivaye.html

vuhuv.com.tr

Önemli Uyarı
Sitemizde yer alan tüm içerikler internet ortamından toplanmış ve derlenmiştir. Yer alan bilginin doğruluğu garanti edilmemektedir. Yanlış bilgi için tarafımıza sorumluluk yüklenemez. Yanlış bilginin doğuracağı etkenlerden sitemiz ve yöneticileri sorumlu tutulamaz.