Sebilullah

Allah yolu. Fî edatı ile "Allah yolunda" anlamında, kendisine zekat verilmesi caiz olan bir sınıfı ifade eder. Bununla Allah yolunda cihad edenler kastedilir. Kur'an-ı Kerîm'de, zekat verilecek sekiz sınıf bildirilirken; "Zekatlar ancak fakirlerin, miskinlerin..., Allah yolunda cihad edenlerin ve yolcuların hakkıdır" (et-Tevbe, 9/60) buyurulur.

Allah için savaşa hazırlanmak veya savaşta olanlara silah temin etmek, bunları donatmak ve ihtiyaçlarını karşılamak için de zekat verilir.

Ebû Hanîfe ve Ebû Yusuf'a göre, zekat ancak mücahitlerin yoksul olanlarına verilir. İmam Şafiî ve İmam Malik'e göre ise bu konuda mücahitler arasında zengin-yoksul ayırımı yapılmaz.

Hanbelîlere ve bazı Hanefîlere göre hac da "Allah yolunda" olmak demektir. Bu yüzden haccetmek isteyen kimselere zekat verilebilir. Çünkü, İbn Abbas (r.anhüma)'dan rivayet edildiğine göre; "Bir kimse devesini Allah yoluna vakfetmiş, karısı ise haccetmek istemişti. Hz. Peygamber, kadına; "O deveye binerek haccet, çünkü hac da "fî sebîlillah (Allah yolunda)" sayılır" buyurmuştur" (Ebû Davud, Menasik, 79; ez-Zühaylî, el-Fıkhul-İslamî ve Edilletüh, Dimaşk 1405/1985, II, 874). Ancak nafilelerde genişlik bulunduğu için nafile hac için zekat verilemez.

Diğer yandan büyük Hanefî hukukçusu el-Kasanî (ö. 587/1191), el-Bedayi' adlı eserinde "fî Sebîlillah (Allah yolunda)" sınıfını "Allah'a yaklaştıran bütün işler" olarak tefsir etmiştir. Bu yüzden Allah'a itaat ve hayır yolunda bulunan kimseler, ihtiyaç sahibi ise bu sınıfa girer (el-Kasanî, el-Bedayi', Beyrut 1394/1974, II, 45).

İmam Malik şöyle demiştir: Allah yolları çoktur. Fakat burada "Allah yolu"ndan cihad anlamının kastedilmiş bulunduğunda ihtilaf edildiğini bilmiyorum (ez-Zühaylî, a.g.e., II, 876; Hamdi Döndüren, Delilleriyle İslam İlmihali, İstanbul 1991, s. 544).

Hamdi DÖNDÜREN

Kategori: İslam Ansiklopedisi |

Etiket: Sebilullah

Kaynak: http://samil.ihya.org/ansiklopedi/sebilullah.html

vuhuv.com.tr

Önemli Uyarı
Sitemizde yer alan tüm içerikler internet ortamından toplanmış ve derlenmiştir. Yer alan bilginin doğruluğu garanti edilmemektedir. Yanlış bilgi için tarafımıza sorumluluk yüklenemez. Yanlış bilginin doğuracağı etkenlerden sitemiz ve yöneticileri sorumlu tutulamaz.