Vitir Namazı

Vitir namazı

Tek,tek başına olan şey, yatsı namazından sonra kılınan üç rek'at namaz.

Vitir namazı, üç rekatlı bir namazdır. Yatsı namazının son sünnetinden sonra kılınır. Namazının vakti, yatsı namazının vakti ile aynıdır, yatsı namazının vaktinin bitimi ve sabah namazının vaktinin başlangıcı ile son bulur.

Vitir namazına, "niyet ettim Allah rızası için bu günkü vitir namazını kılmaya" diye niyet edilir. Normal olarak iki rek'at kılınır. İki rekatın sonundaki oturuşta "et-Tahiyyat" okuduktan sonra üçüncü rekata kalkılır. Besmele ile Fatiha ve bir miktar Kur'an okunduktan sonra, Allahu ekber deyip tekbir alınır, eller bağlanır ve Kunut duası okunur. Sonra "Allahu ekber" diyerek rükû ve secdelere gidilir. Ondan sonra oturulur ki, bu son oturuştur. Bu oturuşta "et-Tehiyyat", "salli-barik" ve "Rabbena" duaları okunur ve iki tarafa selam verilir (İbn Abidin, Reddu'l-Muhtar,Mısır, 1966, II, 5, vd).

Vitir namazı Kur'an'da geçmemektedir. Fakat hakkında çeşitli hadisler mevcuttur. Bazısının meali şöyledir:

"Ey Kur'an ehli, vitir namazını kılın! Çünkü Allah tektir, tek'i sever" (Buharî, Deavat, 69; Müslim, Zikir, 5-6; Nesaî, Kıyamü'l-Leyl, 27; Tirmizî, Vitir, 2; EbuDavud, Vitir, 1).

"Üç Şey vardır ki, bana farzdır. Fakat size farz değildir. Kuşluk namazı, kurban namazı ve vitir namazı" (ez-Zeylaî, Nasbu'r-Raye, II, 105).

Allah size bir namazı daha fazladan ilave etmiştir. Bu namaz da vitir namazıdır. Vitir namazını, yatsı ile sabah vakti doğuncaya kadar geçen zaman içinde krlın" (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned,180, 206, 208; V, 242; VI, 7).

"Vitir haktır. Beş rek'at ile vitir namazını kılmak isteyen, kılsın. Üç rek'at ile kılmak isteyen, kılsın ve tek rek'at ile kılmak isteyen, yine kılsın" (Nesaî, Kıyamü'l-Leyl, 40; Ebû Davud, Vitir, 3; İbn Mace, İkame, 123).

Hz. Aişe validemiz (r.an); "Hz. Peygamber üç rek'at ile vitir kılar ve üç rekatın sonunda selam verirdi" demiştir (ez-Zeylaî, Nasbu'r-Raye, II, 118). İbn Ömer ve İbn Abbas da; "Vitir namazı, gecenin sonunda kılınan bir rekattır" demişlerdir (Müslim, Müsafirûn,153; Ebû Davud, Vitir, 3; Nesaî, Kıyamu'l-Leyl, 34).

Ebû Hanife yukarıdaki hadislere dayanarak, vitir namazını bayram namazları gibi vacip olarak kabul etmiştir. Ebu Yusuf, İmam Muhammed ve diğer üç mezhep imamlarına göre ise, vitir namazı müekked sünnettir.

Hanefilere göre vitir namazı üç rekattır ve sonunda selam verilir. Delil olarak da, Hz. Aişe'nin rivayet ettiği hadisi gösterirler. Malikîlere göre vitir namazı bir rekattır. Ondan önce yatsının farzından sonra kılınan iki rek'at sünnet bulunur. Bunların arası selam ile ayrılır. Hanbelîlere göre de, vitir namazı bir rekattır. Fakat üç veya daha çok rek'at olarak da kılınabilir. Şafiîlere göre vitir namazının en azı bir rek'at, en çoğu en bir rekattır. Bir rek'attan fazla kılınacaksa, önce iki rekata niyet edilir ve sonunda selam verilir. Sonra vitir namazının bir rekatına niyet edilir ve sonunda selam verilir (el-Kasanî, Bedaiu's Sanai' Beyrut, 1974, I, 270 vd.; ez-Zuhaylî, el-Fıkhu'l-İslamî ve Edilletuhu, Dımaşk, 1984, I, 820).

Vitir namazı, yalnız Ramazanda cemaatla kılınır. İmam bu namazı açıktan kıldırır. Kunut duasını tercih edilen görüşe göre, imam da cemaat da gizli okurlar. Ramazan ayının dışında vitir namazını cemaatla kılmak mekruhtur.

Mesbûk namazını kılan kişi, ikinci rek'atta mı, yoksa üçüncü rek'atta mı olduğundan şüphe ederse, bulunduğu rek'atta Kunut duasını okur, rükû ve secdelerden sonra bir rek'at daha kılar ve yeniden Kunut duasını okur. Rükû ve secdelerden sonra oturur, et-Tehiyyatü, salli barik ve Rabbena dualarını okur, selam ile namazını tamamlar.

Vitir namazının dışındaki namazlarda, Kunut duası okunmaz. Ancak İmam Şafiî ve İmam Malik'e göre, her zaman, sabah namazlarının ikinci rekatında, rükûdan sonra ayakta Kunut duası okunur. Bu durumda kunut duasını okumak, Malikîlere göre müstehap ve Şafiîlere göre sünnettir. Bir de Şafiîlere göre, Ramazan ayının ikinci yarısında vitir namazının son rekatında, rükûdan sonra Kunut duasını okumak menduptur (ez-Zeylaî, Nasbu'r-Raye, II,123; ez-Zühaylî, el-Fıkhu'l-İslamî, I, 826 vd).

Sabah namazında Kunut duasını okuyan Şafiî ve Malikî imama uyan bir Hanefî, Kunut duasını okumaz, susar ve imam Kunut duasını bitirinceye kadar ayakta bekler.

Kunut duasını bilmeyen, okumaktan aciz olan bir kişi, onun yerine "Rabbena atina..." ayetini okuyabilir. Yahutta üç kere: "Allahümmeğfirlî (Allahım beni mağrifet et)" diyebilir. Bunların yerine üç kere: "Ya Rabbi (ey Rabbim)" demesi de caizdir (et-Tahtavî, Hayiye, Mısır, 1970, 312).

Uygun görülen kunut duası şöyledir:

"Allahümme inna nesteînuke ve nestağfruke ve nestehdike ve nu'minu bike ve netubu ileyke ve netevekkelu aleyke ve nusnî aleyke'l-hayra kullahû neşkuruke vela nekfuruk ve nahla'u ve netruku men-yefcuruk.

Allahümme iyyake ne'budu ve leke nusallî ve nescüdü ve ileyke nes'a ve nahfidu narcû rahmeteke ve nahşa azabek inne azabeke bi'l-küffari mulhik" (et-Tahtavî, Haşiye; 307 vd.)

Anlamı: "Allah'ım!.. Biz şüphesiz senden yardım ve mağrifet ister, senden hidayet dileriz. Seni tasdik eder, günahlarımıza tevbe eder, sana itimad ederiz. Seni bütün hayırlar ile senada zikirde bulunur, nimeti itiraf ile sana şükrederiz. Seni inkar etmeyiz. Sana isyan edip duranları reddeder, terkederiz; kendileriyle ilişkimizi keseriz. Allahım!.. Biz ancak sana ibadet ederiz, senin için namaz kılarız, sana secde ederiz. Senin rızanı ve kulluğunu elde etmek için çalışır, koşarız. Senin rahmetini umar, azabından korkarız. Şüphe yok ki, senin hak olan azabın kafirlere erişicidir. "

Kunut duasını okumak vacip olduğu için, unutulduğu takdirde, namazın sonunda sehiv secdesi yapılır.

Vitir namazı yine vacip olduğundan, zamanında kılınmadığı takdirde, kazası gerekir. Vitir namazı, zamanında normal olarak nasıl kılınıyorsa, kaza edilince de, aynı şekilde kılınır (İbn Hümam, Fethu'l-Kadir, Mısır 1315, I, 300 vd).

Nureddin TURGAY

Kategori: İslam Ansiklopedisi |

Etiket: Vitir Namazı

Kaynak: http://samil.ihya.org/ansiklopedi/vitir-namazi.html

vuhuv.com.tr

Önemli Uyarı
Sitemizde yer alan tüm içerikler internet ortamından toplanmış ve derlenmiştir. Yer alan bilginin doğruluğu garanti edilmemektedir. Yanlış bilgi için tarafımıza sorumluluk yüklenemez. Yanlış bilginin doğuracağı etkenlerden sitemiz ve yöneticileri sorumlu tutulamaz.