Sabit Disklerin Veri Yüzeyi Ve Çalışması ( Harddisk )
Manyetik Kafanın Park Edilmesi
Anlaşıldığı gibi , düşmelerin asıl sebebi , kontrolden çıkmış manyetik kafalardır . Doğal , olarak bilgisayar kapalı iken bu tür düşmeleri engellemek için manyetik kafayı veri saklanan alanlardan uzak tutmak gerekir . Birçok çeşidi olan bu işleme park etmek denir . Çoğu durumda , manyetik kafa emniyet pisti ( landing strip ) olarak adlandırılan özel bir silindire konumlandırılır . Genelde , bu: sürücünün en içte kalan silindiri olur . Bu silindir , kullanımı boyunca birçok darbeye maruz kalmaktadır . Ancak buna rağmen , üreticiler buradan kaynaklanabilecek kirlenme gibi sorunları kabul etmemektedirler . Yine de bazıları manyetik kafayı disk yüzeyinden tamamen uzaklaştırmak , hatta bir tür kafese kilitlemek ve bu yolla hem kendisine hem de disk yüzeyine zarar vermesini engellemek gibi bir takım tedbirlere başvurmuşlardır .
Otomatik Park Etme
İstisnasız bütün hard diskler manyetik kafanın park edilmesi olanağını sağladıkları halde , ancak son yıllarda manyetik kafanın otomatik olarak park edilmesi yöntemi kullanılmaya başlanmıştır . Bu yöntemde , bilgisayar kapandıktan sonra sürücü kafayı park yerine doğru kendiliğinden hareket ettirir . Bu işlem çok da kolay değildir . Özellikle adımlama motorlu raylarda bu çok zordur , çünkü bilgisayar kapandıktan sonra bu işlemi tamamlamak için geriye çok az enerji kalır . Etkin bir yöntem , sürücü motorunu jeneratör olarak kullanmak ve böylece diskin dönmesi esnasında saklanan enerji ile bu son hareketi yapmaktır . Diğer bir otomatik park yöntemi ise , manyetik kafayı olduğu yerde kilitler ve böylece bilgisayarın taşınması esnasında kafanın sarsılıp diske zarar vermesini engeller .
Rulolu ray kullanan sürücülerde otomatik park işlemi daha kolay gerçekleştirilir . Mıknatısın manyetik alanı , manyetik kafayı diskin merkezine doğru çekerken , küçücük yaylar kafayı aksi yöne doğru çekmeye çalışırlar . Bu sürücülerde , manyetik kafa bilgisayar kapandıktan sonra yaylar yardımıyla diskin dışına doğru çekilir . Ama yine de manyetik kafayı kilitleyecek son bir işlem daha gerekir .
Manuel Park Etme
Otomatik park etme olanağına sahip olmayan hard disk sürücülerinin manuel olarak park edilebilmeleri gerekir . Bazı hard disk sürücülerinde , kullanıcı , bu işlem için bilgisayarın içinde bulunan bir kolu elle çekmek zorundadır . Ama genelde manuel park etmekten anlaşılması gereken şey , bu park işlemini gerçekleştiren küçük bir yardımcı programın çalıştırılmasıdır . Bu tür bir program , ya üretici firma tarafından hard disk kullanıcısına verilen bir diskette , veya üretici tarafından formatlanan hard diskte hazır olarak bulunabilir .
IBM' in SHIPDISK isimli yardımcı programı , işletim sistemi disketiyle birlikte sunulur . Çoğu üretici , park programlarına aynı ismi vermiştir . Bu program SHIPDISK yazarak çalıştırılabilir . Park işlemi bittikten sonra program kafaların park edildiğine dair bir mesaj verir . IBM ATI lerde ise adı SHUTDOWN olan bir park programı sunulur . İsim farkı olmasına rağmen programlar aynı işlemleri yaparlar; ancak ikincisi , ekranda işlemi grafiksel olarak da gösterir .
Park edilen kafanın bu konumdan kurtarılması gerekmemektedir . Bilgisayar açıldığı an manyetik kafa kendiliğinden birinci ize doğru hareketlenir . Birinci ize yönelmesinin sebebi , buralarda makinanın çalışması için gerekli bilgilerin bulunmasıdır .
Park Etme Zamanı
Hard diskli makinanın her an bir çarpmaya maruz kalabileceği düşünülürse , diskin park etme işlemiyle korunması gerekir . Eğer makina park işlemini kendi başına gerçekleştirmiyorsa , her seferinde bu işlemi tekrarlamak gerekmez . SHIPDISK ve benzeri programlar , hard diskin bir yerden başka bir yere taşınması esnasında zarar görmemesi için yazılmışlardır . Bu taşıma işlemi kapsamına , aynı büroda bir masadan diğerine yapılan taşımalar da dahildir . Portatif bilgisayarlar ve lap top'ların hepsinde hard diskler otomatik olarak park edilirler .
Ancak işin ilginç yanı , üreticilerin , tam , parlatılmış alaşımlı disklerin çok kullanılmaya başlandığı günlerde , otomatik park etme işlemini standart hale getirmiş olmalarıdır . Bu tür alaşımlı diskler , manyetik kafa düşmelerine karşı çok dayanıklıdırlar . Bu , hafif manyetik kafalar kullanmalarından daha çok , Whitney teknolojisini kullanmalarından kaynaklanır . Buna rağmen üreticiler parlatılmış alaşımlı disklerden meydana gelen hard disklerde otomatik park etme işlemini kullanmakta ısrar ederler . Bunu yapmalarının sebebi değerli verilerin korunması için tedbirli olmaktır
Hard Diskin Çalışması Esnasında Park Etme
Park programları arasında sunulan en son program , bir Amerikan şirketi olan Prime Solutions Inc . tarafından yazılan Disk Technician isimli utility paketinin Safepark programıdır . Bu program , kendisine disk yüzeyinde bir silindir seçer ve kafanın kullanılmadığı her anı bu silindire geçirir . Program , bu emniyet alanının oluşturulması için seçilen silindirde veri bulunuyorsa , bunları başka alanlara taşır . Bilgisayar her açıldığında program bir AUTOEXEC . BAT dosyası yardımıyla hafızada kalıcı ( resident ) olarak yüklenir ve DOS un sürücüyle ilgili rutinlerine ( programcıklarına ) dahil olur . Eğer sürücü 7 saniyelik bir süre hareketsiz kalırsa , program devreye girer ve manyetik kafayı , emniyet alanı olarak seçilen silindirin üzerine konumlandırır ve böylece olası voltaj artışlarının veya mekanik çarpmaların yaratabileceği darbeleri bu alana yönlendirmiş olur . Bu basit fakat gerekli önlem , manyetik kafa düşmeleri neticesinde doğan tehlikeleri büyük ölçüde azaltır . Böylece , manyetik kafa , çalışma esnasında kısa bir an için diskin veri kısımları üzerinde durur . Şekil 6 park alanlarını göstermektedir .
Şekil 6: Manyetik Kafanın Park Edilmesi
Sürücü Geometrisi
Hard disk sürücüleri; disk sayısı , bir disk yüzündeki iz sayısı ve bir izdeki sektör sayısı bakımından farklılıklar gösterir . Disklerin her iki yüzü de veri depolamak maksadıyla kullanıldıkları için , genelde hard disk hakkında bilgi verirken disk sayısı değil , yüz sayısı belirtilir . Tüm hard diskteki belli bir sektörü tanımlamak için , örneğin yüz 2 , iz 19 , sektör 8 dememiz yeterli olacaktır . Disk yüzleri sıfırdan başlayarak numaralandırılır . Örneğin iki diskli bir hard diskte yüzler sıfırdan üçe kadar numaralandırılır . En dışta kalan iz , iz 0 olarak tanımlanır . Ayrıca bu izin tüm yüzlerini kapsayan silindir de , silindir 0 olarak tanımlanır . Sektörlerde numaralandırma 1 den başlar . Normal bir hard diskte bir izde 17 sektör bulunur .
Bu numaralandırma sisteminin bilinmesi çok önemlidir , çünkü normalde hard diskler , içerdikleri bozuk sektörleri gösteren bir etiket ( bu etiket metal kutunun dışına yapıştırılır ) ile birlikte satılırlar . Hard diskin formatlanmasında bazen bu bozuk sektörlerin konumlarının bilgisayara bildirilmesi zorluğuyla karşılaşılır .
BIOS Temel Giriş / Çıkış Sistemi
DOS bir işletim sistemi olmasına rağmen , hard diskler üzerinde asıl kontrolü BIOS sağlar . BIOS , işletim sisteminin bir parçası olarak ROM'da ( yalnız okunabilir hafıza çipinde ) yer alır . BIOS , dosya okuyacak veya dosyaya yazacak kadar kabiliyetli olmasa da , sektörlere tek tek erişim işini üstlenir . Bunun için sürücüden sürücüye değişen yüz , iz ve sektör sayılarını bilmesi gerekir . Başka bir deyişle , sürücü geometrisini bilmesi gerekir .
BIOS bilgisayarın ROMunda bulunur . BIOS un bir kısmı hard disk BIOS u ( fixed disk BIOS ) olarak adlandırılır ve kullanılabilecek hard disk çeşitlerinin geometrik yerlerini bir liste halinde içerir .
Yeni Sürücü Geometrileri
BIOS da gittikçe daha fazla değişikliğe uğradığı için , listesinde başka disk tiplerine ait çok sayıda ilave geometrik veriler içerir . İlk AT sınıfı 14 farklı disk tipi içerirken , bu sayı daha sonra 22ye çıkartılmıştır . Ancak , bu arada IBM-BIOS tarafından desteklenmeyen yığınla farklı sürücü geometrisi türemiştir . Düşük kapasiteli sürücüler sunulan standart geometrilere çoğunlukla uyum sağlarlar . Ancak yüksek kapasiteli olanlar ( GB seviyesinde olanlar ) , genelde BIOS un elden geçmesini gerektirir
Sitemizde yer alan tüm içerikler internet ortamından toplanmış ve derlenmiştir. Yer alan bilginin doğruluğu garanti edilmemektedir. Yanlış bilgi için tarafımıza sorumluluk yüklenemez. Yanlış bilginin doğuracağı etkenlerden sitemiz ve yöneticileri sorumlu tutulamaz.