Yüksek Fırın

Alm. Hochofen (m), Fr. Haut fourneau (m), İng. Blast-furnace. İçine basınçlı hava üflenerek hızlı yanma sağlanan fırın. Yüksek fırınlar demir cevherinin yüksek bir sıcaklıkta ve kireçtaşı gibi bir eritici maddenin eşliğinde karbonla (genellikle kok kömürü) indirgenmesi yoluyla pik demir üretiminde kullanılır. Kurşun ve bakır gibi başka metallerin üretiminde de kullanılabilir.

Değişik tipleri olmasına rağmen esas olarak yüksekliği otuz metreye, çapı on metreye kadar varan dikey bir silindirik yapısı vardır. İçine bir anda tonlarca cevher doldurulabilir. Cidarları çelik bir muhâfazanın içine ateşe dayanıklı tuğlalar örülerek yapılır. Üst kısmından doldurulan cevher, pota denen alt kısmından erimiş ham demir olarak alınır. Cevheri eritmek için önceleri odun kullanılmasına rağmen artık kok kömürü kullanılmaktadır. Hattâ elektrik enerjisinden de faydalanılır.

Mal diye adlandırılan eritilecek madde bir kat kok bir kat cevher olacak şekilde fırına doldurulur. En alt kısma ise tutuşturmak için odun konur. Mal eridikçe üstten kok ve cevher doldurmaya devam edilir. Kokun yanması için gerekli hava, fırının alt kısmından ısıtılmış olarak verilir. Bu havayı ısıtmak için ise fırının üst kısmındaki bacadan çıkan sıcak gazlar kullanılır. Yakma havası soğuk olduğu takdirde, fırının soğuyup erimiş demirin donmasına ve neticede istenmeyen bir durum olan fırının sökülmesine kadar gider.

Sıcaklığı 2000°C 'ye yaklaşan pota kısmında toplanan erimiş demirin üzerinde daha hafif olan ve curuf denen artıklar toplanır. Curuf ayrı bir delikten, pik ayrı bir delikten dışarı alınır. Belirli bir miktar cevher için kullanılacak kok, hava ve eritici miktarları otomatik olarak ayarlanır. Sıcak gazlar içindeki tozların ayıklanarak havanın ısıtılmasında kullanılması, cevherin ve kokun yüklenmesi pekçok yan tesisleri lüzumlu hâle getirir. Bu da yüksek fırını tek bir yapıdan, çok komplike bir sistem olmaya götürür. (Bkz. Fırın, Demir)

Kategori: Genel |

Etiket: Yüksek Fırın

Kaynak: http://kitap.ihlas.net.tr/

vuhuv.com.tr

Önemli Uyarı
Sitemizde yer alan tüm içerikler internet ortamından toplanmış ve derlenmiştir. Yer alan bilginin doğruluğu garanti edilmemektedir. Yanlış bilgi için tarafımıza sorumluluk yüklenemez. Yanlış bilginin doğuracağı etkenlerden sitemiz ve yöneticileri sorumlu tutulamaz.